خلخال شهری کوهستانی است که در امتداد کوههای تالش و در استان اردبیل قرار دارد. بیشترین قسمت از جنگلهای استان اردبیل در این شهر قرار گرفتهاند و میتوان گفت جاذبههای گردشگری طبیعی خلخال در نوع خودش بینظیر است که یکی از این جاذبهها غار یخگان خلخال میباشد.
بیشتر جاذبههای خلخال طبیعی است. به دلیل همین مکانهای دیدنی فوقالعاده و هوای مطبوعش در بیشتر ایام سال، پذیرای مسافرانی است، که از نقاط مختلف ایران و جهان پا به این خطه زیبا گذاشتهاند. اگر شما از افراد طبیعت گرد و علاقهمند به طبیعت هستید، خلخال مناسبترین گزینه پیش روی شما در سفر به اردبیل است.
در این مقاله از وب سایت گردیشه به معرفی غار یخگان خلخال و مکانهای دیدنی اطراف آن خواهیم پرداخت.
غاریخگان
خلخال یک شهرستان کوهستانی که بین دریای خزر و استانهای گیلان و آذربایجان قرار گرفته در استان اردبیل واقع میباشد. به خاطر بارندگیهای زیاد و خشک بودن هوا در سفر به این منطقه پوشش گیاهی زیادی نخواهید دید.
با اینکه پوشش گیاهی زیادی وجود ندارد، اما خلخال جاذبههای زیبای بسیاری دارد مثل غار یخگان. این غار در کوههای ماسوله داغ یا عمان تالش خودمان قرار گرفته و نام دیگر آن بوزخانه داغی است. غار یخگان خلخال هزار هکتار مساحت داشته و دهانه ورودی آن که ورودی اصلی میباشد نیم متر قطر دارد.
بعد از گذشتن از دهانه ورودی غار به راهروی ده متری برخورد میکنید که انتهای آن به تالار بزرگی که حوضچههایی با عمق بیست سانتیمتر قرار گرفتهاند. یکی از عجایب این غار استالاکتیتهای سقف آن است. دلیل نامگذاری این غار به اسم یخگان، خاصیت یخچالی بودن آن است.
در سقف غار استالاکتیتهای جالب توجهی پدید آمده و هوای آن بسیار سرد و مرطوب است. در انتهای تالار بزرگ، تراس فوقالعاده زیبایی وجود دارد که در ارتفاع ۸ متری از کف غار واقع شده است. از دیگر پدیدههای جالب توجه این غار، وجود حوضچه کمعمقی است که در ارتفاع ۵/۱ متری از کف غار قرار دارد.
آب حوضچه مزبور از قطرات آب ناشی از تقطیر در اثر برخورد بخار آب با دیواره سرد غار تأمین میشود. هوای غار به وسیله دودکشی که به بیرون از غار راه دارد تأمین میشود و در داخل این غار هیچگونه کمبود اکسیژن مشاهده نمیشود.
غار یخگان، ورودی دیگری دارد که از ورودی اصلی تنگتر است و به همین دلیل ورود و خروج از آن کمتر صورت میگیرد. با وجود اینکه در حال حاضر زلزلههای متعدد مسیر عبوری داخل غار را تا انتها مسدود کرده امادر گذشته مردم از این مکان به عنوان یخچال استفاده میکردند.
وجود آبگرم معدنی گیوی با دمای ۶۰ درجه سانتیگراد در کنار این غار موجب شده گردشگران با هدف مشاهده یکی از اعجازهای طبیعی به این مکان سفر کنند. وجه تسمیه این غار به علت وجود خاصیت یخچالی در بخشی از غار است.
در مواقعی که هوای بیرون غار گرم است، انجماد صورت میگیرد و با سرد شدن هوای خارج، نه تنها یخ تشکیل نمیشود بلکه یخهای موجود نیز به تدریج ذوب میشوند بنابراین میتوان گفت غار یخگان خلخال اعجاز معکوس طبیعت محسوب میشود.
هوای غار به وسیله دودکشی که به بیرون غار راه دارد، تأمین میشود از این رو در داخل غار هیچ گونه کمبود اکسیژن دیده نمیشود.
یخگان داغی
شهرستان کوثر با طبیعت زیبایی که دارد هزاران گردشگر را مجذوب زیبایی خود میکند یکی از زیباییهای خلخال میتوان به غار یخگان اشار کرد که از اعجازهای طبیعی این شهرستان است.
ورودی غار یخگان
به گزارش دیدشهر، غار یخگان در فاصله دو کیلومتری آبگرم معدنی گیوی از جمله اعجازهای طبیعی این منطقه است که داخل آن در زمستان گرم و در تابستان سرد است.
غار یخگان در ۷۷ کیلومتری شهر خلخال در ضلع غربی رشته کوه ماسوله داغ (تالش) و در ارتفاع حدود ۲۴۰۰ متری از سطح دریا در دامنه غربی کوهی به نام یخگان داغی که در زبان عامیانه بوزخانا داغی نامیده میشود، واقع شده است.
مشخصات غار یخگان
قطر دهانه ورودی اصلی این غار، در حدود نیم متر است که به وسیله راهرویی تنگ و باریک، به طول ۱۰ متر، به تالار وسیعی منتهی میشود.
ابعاد این تالار ۱۵×۳۷ مترمربع و ارتفاع سقف آن تا کف غار در حدود ۱۴ متر است. در ضلع غربی این تالار، تالارهای کوچکتری وجود دارد که به وسیله راهروهای پیچ در پیچی به یکدیگر مرتبط میشوند.
مکانهای دیدنی اطراف غار یخگان
شهر خلخال سرشار از مکانهای دیدنی و گردشگری میباشد که در ادامه این مقاله به معرفی زیباترین مکانهای اطراف غاریخگان خلخال خواهیم پرداخت.
الماس گردنه خلخال
گردنه زیبای الماس در فاصله ۱۵ کیلومتری شهر خلخال و در ۷ کیلومتری روستای مئجره قرار گرفته است. شهرستان خلخال در استان اردبیل را به منطقه اسالم در استان گیلان متصل میکند. به دلیل برخورداری از اقلیم کوهستانی و ترکیب جنگل با دشت به عنوان رویاییترین جاده جنگلی کشور شناخته میشود.
طبیعت بکر و دست نخورده، زیبائیهای وحشی جنگلی، زندگی سنتی افراد بومی، آب و آبشار و دریاچه، دشت وسیع گل و گیاهان کمیاب و … از جمله ویژگیهایی است که گردشگران میتوانند با طی نمودن جاده جنگلی ۷۰ کیلومتری اسالم به خلخال مشاهده کنند.
جاده اسالم به خلخال در زمانهای قدیم به عنوان مسیر رفت و آمد اهالی خلخال به گیلان و بالعکس به شمار میرفت. با احداث جاده جنگلی برای حمل چوب در تالش، تقویت گردید. سپس با تعریض و آسفالت آن به عنوان جاده خلخال – گیلان مورد استفاده قرار گرفت.
تنوع پوشش گیاهی منطقه جلوه خاصی به این گردنه بخشیده و آن را در مرکز دقت گردشگران قرار میدهد. چشم انداز دامنههای سبز وییلاقی، کلبههای چوبی چوپانان و مه غلیظی که درهها را میپوشاند و گاه تا روی جاده هم میآید. و درختان بلند و انبوهی که سایههایشان گاهی جاده کوهستانی را نیز تاریک میکند. بخشی از زیباییهای این جاده رویایی است که آن را در زمره ۱۰ جاده کوهستانی زیبای ایران قرار میدهد.
خلخال سویی
خلخال سویی، جویباری است که از آب برفها و یخهای منطقه مرتفع دربند هواشان خلخال تشکیل میشود. این جویبار پس از طی چهل کیلومتر پر آب میشود، به رودخانه خلخال چایی، سپس به رودخانه قزل اوزن و در آخر به دریای خزر میریزد. مسیر جاری شدن این جویبار، به مسیری زیبا و بهشتی تبدیل شده است.
ییلاق دشته خلخال
اینییلاق از شناختهشدهترینییلاقات توریستی منطقه در جاده دیدنی اسالم- خلخال در استان اردبیل است. گرچه در تقسیمات کشوری جز استان اردبیل است اما به دلیل راحتی دسترسی آن از استان گیلان، برخی این منطقه را جز استان گیلان میدانند. عسل طبیعی، گوشت گوسفند، فراوردههای لبنی و … ازجمله سوغات خوراکی این منطقه زیبا هستند.
ما جولان خلخال
از آبادیهای دهستان شال در بخش شاهرود شهرستان خلخال که در سال ۱۳۹۰ تعداد ۲۳۹ نفر را در قالب ۸۰ خانوار در خود جایداده بود. روستای ما جولان با شیبی ملایم بر دامنه کوهی استقراریافته است که از دو طرف آن آب چشمههایی که به چشمههای «نهگانه» معروف است. همانند رودخانهای به سمت پایین جاریشده و در پاییندست روستا آب قابلملاحظهای را پدید میآورند.
مهمترین جاذبههای طبیعی روستا عبارتاند از غار یخی جلالآباد واقع در ۵ کیلومتری شرق روستا و کوه شاه معلم که با چشماندازهای بسیار زیبا موردتوجه طبیعت گردان و گردشگران است.
قرار گرفتن روستای ما جولان در مسیر راه ماسوله به خلخال یکی از ویژگیهای منحصربهفرد این روستاست. که علاوه بر نوع بافت آن این روستا را در ردیف یکی از روستاهای هدف گردشگری قرار داده است. این آبادی در ۳۷ درجه و ۱۶ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۵۰ دقیقه طول شرقی قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۷۵۰ متر است.
آبشار نرهگر خلخال
آبشار نرهگر در فاصله ۳۷ کیلومتری جنوب شرق خلخال و در نزدیکی روستای اسبو واقعشده است. این آبشار که با حدود نیم ساعت پیادهروی از روستای اسبو قابلدسترسی است. از یک چشمه پرآبی سرازیر شده پس از سیراب کردن باغات روستای اسبو، به رودخانه شاهرود میریزد.
دره زیبای اسبو با تنوع گیاهی بالا دارای آبی خنک و گوارا میباشد. آب این آبشار از برف زمستانی باریده شده بر فراز کوههایی که این آبشار در دامنه آن جریان دارد تأمین میشود. باوجود بارندگیهای خوب فصل بهار، اگر برف خوبی در زمستان نبارد، میزان آب آن کم خواهد بود.
آبشار سجن کلور
این آبشار یکی از زیباترین و جذابترین آبشارهای اردبیل است که در این کوهها قرار دارد. کلور شهری زیبا و دیدنی از توابع شهرستان خلخال در استان اردبیل ایران است. این شهر مرکز بخش شاهرود شهرستان خلخال است و مردم آن به زبان تاتی صحبت میکنند. مسیری آسان برای دسترسی به این آبشار وجود دارد که بازدید علاقهمندان به طبیعت با یک پیادهروی چندساعته از این منطقه خالی از لطف نخواهد بود.
علاوه بر آن وجود سد خاکی آبانبار و وجود گیاهان دارویی بسیار متنوع و تنوع گونههای گیاهی است. جانوران و زیباییهای طبیعی منطقه که برای هر گردشگری چشمنواز خواهد بود. در اطراف آبشار سجن آبشارهای زیادی وجود دارد که شما میتوانید تنها با صرف زمان و مسافت کوتاهی از تکتک آنها دیدن کنید.
مسیر دسترسی
اثر طبیعی ملی غار یخگان به وسعت ۱۱۰۰ هکتار در منتهی الیه جنوب شرقی شهرستان خلخال در ضلع غربی اشتر ماسوله داغ و در ارتفاع ۲۳۴۵ متری دامنه جنوبی قله ۳۱۲۰ متری شاه معلم واقع گردیده است.
این غار در منتهی الیه جنوب شرقی شهرستان خلخال در ضلع غربی رشته فاسوله داغ (تالش) و در ارتفاع حدود ۲۴۰۰ متری از سطح دریای آزاد واقع شده است. فاصله غار یخگان از مرکز شهرستان خلخال حدود ۷۷ کیلومتر است. دسترسی به غار از طریق جاده شوسه به طول ۷۴ کیلومتر و ۳ کیلومتر راه پیاده رو امکانپذیر است.
جمعبندی
غارها در گذشته برای اجداد و نیاکان ما اهمیت بسیاری داشته است زیرا محل امنی برای اسکان آنها و محفاظت در برابر حیوانهای وحشی و درنده بوده حال این مکانهای طبیعی و مسحورکننده برای ما به عنوان مکانی تفریحی و گردشگری به جای مانده است. غار یخگان یکی از مهمترین غارهای موجود در ایران میباشد و در شهر زیبای خلخال قرار دارد و جز جاهای دیدنی اردبیل محسوب میشود.
اثر طبیعی و ملی غار یخکان با مساحتی بالغ بر۱۲۱۷ هکتار در سال۱۳۸۱ طی مصوبه شماره ۲۲۵ مورخ ۲۱/۳/۸۱ شورایعالی محیط زیست به مجموعه مناطق تحت مدیریت سازمان پیوست.
به سبب وجود یک چشمه آب بسیار گوارا در پایین دست از ورودی غار چنین استنباط میشود که به علل مختلف مانند زلزله سقف غار ریزش نموده و جدا شدن سنگهای عظیم از سقف تشکیل غار جدیدی را داده است که باید ایمنسازی گردد و برای غار اصلی تحقیق و مطالعه تا کشف شود.
در این مقاله از وب سایت گردیشه به معرفی غار یخگان و مکانهای دیدنی اطراف آن پرداختهایم. امیدواریم از خواندن این مقاله نهایت لذت را برده باشید.