توسط : غار قوری قلعه به‌عنوان بزرگترین غار آبی خاورمیانه، بهشتی در دل کوهستان‌های سرسبز استان کرمانشاه است که تا حدود نیم قرن پیش کاملاً ناشناخته بود. در بازدید از جاذبه‌های طبیعی استان، غار قوری قلعه کرمانشاه را باید در اولویت لیست سفرتان قرار دهید.
پیدایش استان کرمانشاه، استان کرد‌های خونگرم و دوست‌داشتنی به سده چهارم میلادی بر می‌گردد و از آن زمان تا حمله اعراب به ایران، کرمانشاه به‌عنوان دومین پایتخت ساسانیان مورد توجه بود.
مردم این سرزمین در طول تاریخ پرفراز و نشیب این استان همواره هویت خود را حفظ کرده‌اند. در سفر به این استان، شما روی دیگری از طبیعت چهارفصل و زیبای ایران را به چشم خواهید دید، طبیعتی که آن‌قدر بکر و زیبا است که در دوره ساسانیان، این استان را تبدیل به تفرجگاه شاهان ساسانی کرده بود.
در این مقاله از وب سایت گردیشه به معرفی غار قوری استان کرمانشاه و ویژگی‌های آن خواهیم پرداخت.
غار قوری قلعه کرمانشاه
غار قوری قلعه یا قوری قلا (به کردی قوری قه لا) بزرگترین غار آبی خاورمیانه و طولانی‌ترین غار ایران است. طول غار قوری قلعه برابر با ۱۲ کیلومتر است و عمقی به اندازه ۳۱۴۰ متر دارد. این غار به عنوان یکی از هفت اثر طبیعی ملی ایران به ثبت رسیده است و هم اکنون تنها ۵۰۰ متر از آن نورپردازی شده و در معرض بازدید عموم قرار دارد.
دمای این غار در تمام طول سال ثابت بوده و بین ۷ الی ۱۱ درجه سانتی گراد است. عمق آب در قسمت‌های عمیق به ۱۴ متر می‌رسد. همچنین قندیل‌ها و تالار‌های زیبایی که در آن وجود دارد، زیبایی غار را دوچندان کرده و بر جذابیت آن می‌افزاید.
درون این غار تالار‌های زیبایی به نام تالار مریم، تالار کوهان شتر، تالار عروس، تالار بتهوون و تالار نماز وجود دارد. وسعت غار قوری قلعه تا جایی است که بعد از طی یک فاصله ۳ کیلومتری به زیبایی‌های دیگر آن خواهید رسید که در ادامه بیشتر در مورد ان‌ها صحبت خواهیم کرد.
تاریخچه غار قوری قلعه
احتمالاً برای شما سؤال شده که این غار چه زمانی و چگونه کشف شده و دقیقاً در کدام منطقه قرار دارد؟ برای پاسخ به این سؤال باید بگوییم که گروهی از غار‌شناسان انگلیسی و غارنوردان فرانسوی در سال‌های ۱۳۵۵ و ۱۳۵۶ توانستند قسمت‌هایی از غار قوری قلعه کرمانشاه را به طول ۵۵۰ متر جایی که آب، هم سطح سقف غار بود، کشف کنند. در سالیان بعد یعنی در دهه ۱۳۶۰ نیز گروهی از غارنوردان کرمانشاهی موفق شدند تا عمق بیش از ۳ کیلومتری را شناسایی کنند.
در نهایت با پشت سر گذاشتن ۱۲ کیلومتر، این غار به عنوان طولانی‌ترین غار آبی ایران شناسایی شد. این غار شگفت‌انگیز توسط سازمان میراث فرهنگی در تاریخ ۲۷ اسفند ۱۳۸۷ به عنوان ۵۴امین اثر ملی در فهرست میراث طبیعی ایران به ثبت رسیده است.
ویژگی‌های غار قوری قلعه
کمتر کسی است که با شنیدن اسم غار‌های آبی، به یاد غار علیصدر همدان نیفتد. البته غار قوری قلعه هم دست کمی از آن ندارد و بازدید از هر بخشش تجربه‌ای ناب می‌شود. در بین غار‌های ایران، قوری قلعه طولانی‌ترین غار و جزء هفت اثر طبیعی ملی ایران است.
اسم غار
مردم محلی به این غار قوری قلعه و قوری قلا هم می‌گویند که در زبان کردی قورِه قه لا تلفظ می‌شود. در نزدیکی غار، روستایی هم به همین اسم هست که خیلی‌ها معتقدند اسم غار را از آن گرفته‌اند. در نزدیکی روستا قلعه‌ای هم هست که به قوری قلعه معروف است. قدمت این قلعه به زمان یزدگرد سوم می‌رسد. در زبان ترکی هم قوری قلعه به معنی قلعه خشک است که به نظر می‌رسد نسبت‌دادن آن به غار خیلی درست نیست.
ابعاد غار
در همین اول راه بگویم که به غار عمیق و وسیعی پا گذاشته‌ایم و غارگردی طولانی‌و مهیجی در پیش داریم. درازای این غار ۱۲ کیلومتر است و وسعتی ۳۱۴۰متری دارد. به همین خاطر به آن، عنوان بزرگترین غار آبی خاورمیانه را داده‌اند. عمیق‌ترین حوضچه غار به ۱۴متر می‌رسد. محلی‌ها می‌گویند آب غار از بلندی‌های نورکه تأمین می‌شود. تالار‌های مختلفی در عمق هزار و ۴۰۰متری و ۵۰۰متری غار وجود دارد. در ادامه به دیدن هر یک از آن‌ها می‌رویم.
دمای غار
به غار قوری قلعه که بروید، هوای خنکی را تجربه می‌کنید. این غار دمایی حدود ۷ تا ۱۱ درجه سانتی‌گراد و رطوبتی بین ۴۰ تا ۶۰درصد دارد. جالب است بدانید این دما در طول سال ثابت است و تغییری نمی‌کند. این رطوبت باعث می‌شود که آبی هم زیر پوستتان برود و کمی شاداب‌تر شوید.
قدمت غار قوری قلعه
برای آشنایی با غار قوری باید سفری دورودراز به دل تاریخ داشته باشید. زمین‌شناسان، تاریخ شکل‌گیری این غار را به حدود ۶۵ میلیون سال قبل نسبت می‌دهند. بر اساس تحقیقات زمین‌شناسان، غار قوری در دوره دوم زمین‌شناسی ایجاد شده است. این دوره به زبان علمی مزوزوئیک نامیده می‌شود.
با این حال از همان ۶۵ میلیون سال پیش تا همین نیم‌سده قبل، کسی از وجود چنین غار عظیمی در ایران خبر نداشت. ماجرای کشف غار قوری به دهه ۵۰ خورشیدی باز می‌گردد. در آن زمان گروهی از زمین‌شناسان انگلیسی برای آشنایی با جغرافیای ایران وارد کشور شدند. این گروه در گشت‌و‌گذار‌های خود در اطراف کرمانشاه به غاری بزرگ و عمیق برخوردند.
کشف غار قوری قلعه
در سال ۱۳۵۵ همان دوره‌هایی که نیرو‌های انگلیسی در کشورمان مستقر بودند، یک گروه از غارشناس‌های انگلیسی به ایران آمدند. غار قوری قلعه توجه این پژوهشگر‌ها را به خودش جلب کرد. سال ۱۳۵۶ غارنورد‌های فرانسوی هم به جمع آن‌ها اضافه شدند. این دو گروه توانستند ۵۵۰ متر از غار را بررسی کنند؛ اما اکتشاف‌ها به همین جا ختم نشد. در دهه ۶۰ غارنورد‌های ایرانی دست به کار شدند و تا عمق ۳کیلومتری غار را کشف کردند.
جاذبه‌های گردشگری غار قوری قلعه
همانطور که می‌دانید و اطلاع دارید هر مکان گردشگری و تاریخی از جاذبه‌های گردشگری متعددی برخوردار می‌باشد در ادامه این مطلب به معرفی جاذبه‌های گردشگری غار قوری قلعه خواهیم پرداخت.
چشم‌انداز بیرونی غار
شاید در ابتدا محو طبیعت بیرون غار قوری قلعه شوید. همه جا تا چشم کار می‌کند سرسبزی است. جنگل‌هایی از درخت‌های بلوط، انجیر، آلبالوی کوهی و بادام پیش چشم شماست که حالتان را تازه می‌کند.
جاذبه‌های دیدنی داخل غار
از جاذبه‌های گردشگری غار قوری قلعه بخش‌های جذاب و متفاوت آن است. هرکدام از این بخش‌ها، چهره جدیدی از طبیعت را به ما نشان می‌دهد. رسوب‌گذاری‌های آهکی، هزاران استالاگمیت و استالاکتیک را در دل این غار به وجود آورده‌اند. اگر این اسم‌ها خیلی برایتان عجیب است، همان بیرون‌زدگی و تورفتگی‌های سنگ‌هاست. فقط کمی علمی‌ترش را گفتیم.
تالار‌های غار قوری قلعه
در غار قوری قلعه باید منتظر دیدنی‌های شگفت‌انگیزی باشید. غار به دو فاز اصلی تقسیم می‌شود. هر فاز دارای چند تالار است که ویژگی‌های خاص خودش را دارد.
فاز اول ۵۰۰ متر است. می‌توانید در این فاز از تالار مریم و تالار کوهان شتر بازدید کنید. فاز دوم وسیع‌تر است و به ۱۰۰۰متر می‌رسد. تالار‌های بتهوون، عروس و نماز از تالار‌های فاز دوم هستند. اینکه هر بخش تالار برای خودش اسمی دارد، در نوع خودش جالب است.
تالار مریم
اولین بخش دیدنی غار، تالار مریم است. زیبایی چشمگیر این تالار به حدی است که نمی‌شود به‌راحتی از آن گذشت. در این بخش محوطه‌ای بزرگ شبیه به حوضچه می‌بینید. خوب است دوربینتان را دربیاورید و از قندیل‌های آهکی آویزان این تالار عکسی بگیرید.
فقط حواستان باشد فلش دوربین را خاموش کنید. این عکس‌ها بسیار تماشایی می‌شود. بین قندیل‌های تالار، قندیلی شبیه به چهره حضرت مریم وجود دارد. به همین خاطر است که اسم مریم را برای این تالار انتخاب کرده‌اند.
تالار کوهان شتر
بعد از تالار مریم، نوبت به این تالار می‌رسد. خودتان را برای دیدن قندیل‌های عجیب تالار کوهان شتر آماده کنید. آن‌ها شبیه به کشتی، شیر، ساختمان‌هایی با شکل‌هایی خاص و… هستند. انگار دستی ماهرانه تمامی قندیل‌ها را تراشیده است.
یکی از این قندیل‌ها شکلی مانند کشتی دارد. قندیل دیگری در این تالار شبیه به شیر است. چندین قندیل نیز در این تالار وجود دارد که شبیه به آسمان‌خراش شکل‌گرفته‌اند. به لحاظ زیبایی قندیل‌ها، هر چقدر که بیشتر وارد قسمت‌های داخل غار می‌شوید، جذابیت قندیل‌ها افزایش پیدا می‌کنیم.
تالار عروس
برای شما گفتیم که غار قوری به لحاظ جاذبه‌های گردشگری به فاز‌های مختلفی تبدیل شده است. پس از گردشگری در تالار کوهان شتر و تالار مریم، به دومین فازِ جاذبه‌های این غار زیبا می‌رسید.
در این فاز تالار بزرگ و زیبایی خودنمایی می‌کند که با نام تالار عروس نامگذاری شده است. دلیل انتخاب نام عروس برای این تالار، کریستال‌های زیبا و درخشانی است که در قسمت‌های مختلف تالار وجود دارد.
این کریستال‌ها به اندازه‌ای شفاف و درخشان هستند که اثر دست یا مسیری که از روی آن راه می‌روید به‌راحتی در آن‌ها مشخص می‌شود. تالار عروس به لحاظ قندیل نیز قندیل‌های بزرگ‌تری نسبت به ۲ تالار قبلی دارد.
جالب است بدانید درازای بعضی از این قندیل‌ها به ۱۲ متر می‌رسد. این قندیل‌ها در تالار عروس همانند لوستر‌هایی زیبا از سقف غار آویزان شده‌اند. وجود قندیل‌های لوسترمانند و کریستال‌های درخشان، باعث شده تا این تالار، جلوه‌ای همانند تالار عروس داشته باشد.
تالار بتهوون
قطعاً اسم تالار بتهوون، اولین چیزی از این تالار است که توجهتان را به خودش جلب می‌کند. دور از انتظار نیست که ارتباطی بین تالار و موسیقی وجود داشته باشد. شگفت‌انگیزترین ویژگی این غار را می‌توانید در این تالار ببینید.
با احتیاط به قندیل‌های پرده‌ای این تالار دست بزنید. کمی که دقت کنید، صدای متفاوتی را از هر کدام می‌شنوید. شاید سازنده این تالار، نوازنده‌ای باشد که شب‌ها، نوایی زیبا را در تالار به اجرا در می‌آورد و نوا به گوش جنگل می‌رسد و روستایی‌ها هم برایش افسانه‌های زیادی می‌سازند.
تالار بتهوون جاذبه‌های گردشگری متفاوتی را نسبت به تالار‌های قبلی این غار پیش روی علاقه‌مندان قرار می‌دهد.
اولین چیزی که در تالار بتهوون خودنمایی می‌کند، حوضچه‌های عمیق با آبی زلال است. این حوضچه‌ها در کنار اینکه جاذبه بصری زیبایی برای تالار بتهوون ایجاد کرده‌اند، حالتی وهم‌انگیز و پررمزوراز دارند. ترکیب‌بندی حوضچه‌ها و قندیل‌های بلند تالار صحنه دل‌نشینی از طبیعت را می‌سازد که در هر جایی وجود ندارد. یادتان باشد این تالار به بلور هم معروف است.
تالار نماز
تالار نماز، تونل دورودرازی است که ۲۲۰متر درازا و ۳متر پهنا دارد. به این تونل تاریک، تونل برزخ می‌گویند. اینجا برزخی است که تا نیمی از بخش‌های آن، آب جریان دارد. تالار نماز، آخرین و هیجان‌انگیزترین تالارِ غار قوری است.
دلیل انتخاب نام نماز برای این تالار مشخص نیست. با این حال از آنجایی که با تالاری وهم‌انگیز روبه‌رو هستیم، پیش‌بینی می‌شود نامی عرفانی برای آن انتخاب کرده‌اند تا غارنوردان در گذر از آن احساس آرامش کنند.
در انتهای تالار نماز، تونلی دهشتناک قرار گرفته است. تونلی که از آن صحبت می‌کنیم حدود ۲۲۰ متر طول و ۳ متر عرض دارد. نیمی از این تونل در آب فرو رفته است. این مکان با نام تونل برزخ شناخته می‌شود. کمتر کسی را سراغ داریم که جرئت ورود به تونل برزخ را داشته باشد. با این حال تماشای ورودی این تونل را به گردشگرانی که دل شیر دارند، پیشنهاد می‌کنیم.
جاهای دیدنی نزدیک به غار قوری قلعه
کرمانشاه زیبا را با چشمه‌های متعدد و دشت‌های سرسبزش می‌شناسیم. پستی و بلندی‌های رشته کوه زاگرس هم چشم‌اندازی پر از زیبایی‌هاست. حیف است تا غار قوری قلعه بروید و از جاهای دیدنی کرمانشاه دیدن نکنید. تعدادی از جاهای دیدنی نزدیک به غار را برایتان می‌گذارم.
منطقه اورامانت
منطقه اورامانت که به آن اورامان هم می‌گویند، در دل کوه‌های سربه‌فلک‌کشیده قرار دارد. در این منطقه رود‌های خروشانی جاری هستند. به همین دلیل نیز آب‌و‌هوای خوش و طبیعت سرسبزی دارد. اگر اهل طبیعت‌گردی هستید و از تماشای مناظر سرسبز سیر نمی‌شوید، حتماً سری به منطقه اورامانت بزنید.
روستای قوری قلعه
برای شما گفتیم که قبل از رسیدن به غار قوری، باید از روستای قوری قلعه گذر کنید. این روستا آب‌و‌هوایی دل‌انگیز و مردمانی با صفا دارد. در نتیجه خالی از لطف نیست اگر قسمتی از سفر خود به کرمانشاه را به گردشگری در روستای قوری قلعه اختصاص دهید.
گوردخمه روانسر
کرمانشاه، دیار گنج‌های گمشده و افسانه‌های پریان است. به همین دلیل در این منطقه تا جایی که چشم کار می‌کند، جاهای باستانی با جاذبه‌های تاریخی وجود دارد. یکی از جاهای دیدنی روانسر، گوردخمه است. قدمت این بنا به دوره هخامنشی می‌رسد. گوردخمه محلی برای دفن پادشاه‌های آن دوره بود. در آن زمان مردگان را در دخمه‌ای دفن می‌کردند که در دیوار‌ها یا روی زمین می‌کندند.
سراب روانسر
در مرکز شهر زیبای روانسر، سرابی تماشایی قرار دارد. این سراب سرمنشأ رودخانه خروشان قره‌سو است. زیبایی‌های سراب روانسر جای آن را در فهرست آثار ملی ایران باز کرده است. زیبایی‌های سراب روانسر به اندازه‌ای است که امکان ندارد راهی این شهر شوید و تعریف آن را نشنوید.
از طرف دیگر با توجه به اینکه سراب روانسر در مرکز این شهر قرار دارد، به‌راحتی می‌توانید گشت‌و‌گذار در این مکان را به برنامه کرمانشاه‌گردی خود اضافه کنید. سراب روانسر به شکل دریاچه‌ای در وسط شهر، زیبایی این منطقه را چندبرابر کرده است. اگر دوست داشتید چند ساعتی را در یک تفرجگاه طبیعی بگذرانید، حال دلتان را بهتر می‌کند.
تفرجگاه باغ بهشت شمشیر
یکی از منطقه‌های خوش آب‌وهوا باغ بهشت شمشیر است که فقط ۲۰ کیلومتر با غار قوری قلعه فاصله دارد.
روستای هجیج پاوه
در ۲۵کیلومتری پاوه به یکی از روستا‌های پلکانی ایران به اسم روستای هجیج می‌رسید. چشمه‌های خروشان روستا و مسیر‌های پرپیچ‌وخمش تماشایی است. اینجا می‌توانید شاهد همسایگی زیبا بین اهالی روستا باشید. اینجا همه هوای هم را دارند تا د رکنار هم به‌زیبایی و خوشی روزگار بگذرانند.
بازار مرزی جوانرود
بازار‌های مرزی همیشه شلوغ است و قیمت‌های مناسبی دارد. اگر قصد خرید دارید بد نیست تا بازار مرزی جوانرود بروید. ۳۰ کیلومتر بعد از غار به این بازار می‌رسید. اگر به کسب‌وکار فکر می‌کنید، این بازار عمده‌فروشی‌های خوبی هم دارد.
بازارچه مرزی روانسر
حیف است راهی روانسر شوید و سوغات کرمانشاه را به یادگار نبرید. به همین دلیل پس از اینکه حسابی گشت‌و‌گذار‌هایتان را در غار قوری انجام دادید، راه بازارچه مرزی روانسر را در پیش بگیرید. این بازارچه در کنار سوغات کرمانشاه، سبد گسترده‌ای از انواع کالا‌های خوش‌قیمت را پیش روی مشتریان قرار می‌دهد.
منطقه گردشگری میگوره
هر جای کرمانشاه را که انتخاب کنید، طبیعت برجسته‌اش خودنمایی می‌کند. میگوره هم از‌ییلاق‌های دیدنی این استان است و ۲ کیلومتر با غار فاصله دارد.
بهترین زمان بازدید از قوری قلعه
اردیبهشت که باشد، دشت‌لاله‌های واژگون زیباترین تصویرش را نشانتان می‌دهد. صدای چشمه‌های خروشان آب را هم تصور کنید. بهار کرمانشاه دیدن دارد. در این استان انتظار تابستان‌های خوش‌آب‌وهوا را هم داشته باشید. در بهار و تابستان برای بازدید از غار قوری قلعه تردید نکنید. درجه حرارت در داخل بیشتر غار‌ها یکسان است. در نتیجه وقتی به داخل غار قوری رسیدید، سرما یا گرمای هوا چندان شما را اذیت نمی‌کند.
مسیر دسترسی به غار قوری قلعه
برای رسیدن به این غار زیبا باید راه کرمانشاه را در پیش بگیرید. مسیر ۲۵کیلومتری شهرستان پاوه را ادامه دهید تا به شهر روانسر برسید. غار قوری به اندازه‌ای معروف است که تابلو‌های مسیریابی این غار در گوشه‌وکنار روانسر نصب شده.
این تابلو‌ها را دنبال کنید تا چشمتان به جمال روستا قوری قلعه روشن شود. به این روستا که رسیدید، می‌توانید کمی استراحت کنید و جان بگیرید. سپس مسیر روستا را حدود ۴ کیلومتر به سمت غار ادامه دهید تا به آن برسید. ناگفته نماند تمامی مسیر رسیدن به این غار آسفالت است؛ در نتیجه با خودروی شخصی به‌راحتی می‌توانید به ورودی غار برسید.
جمع‌بندی
قوری قلعه یکی از شگفت‌انگیزترین غار‌های کشور و از جاذبه‌های طبیعی و پرطرفدار استان کرمانشاه است. این غار زیبا در ۲۵ کیلومتری شهر روانسر قرار دارد و بزرگترین غار آبی آسیا و طولانی‌ترین غار آبی کشور محسوب می‌شود و جز جاهای دیدنی استان کرمانشاه محسوب می‌شود.
غار قوری قلعه از قندیل‌ها و تالار‌های زیبا و سحرانگیز به نام‌های عروس، بتهوون، نماز و چهار آبشار تماشایی تشکیل شده است. این غار در سال ۱۳۸۷ در فهرست میراث ملی و طبیعی کشور به ثبت رسید. در این مقاله از وب سایت گردیشه به معرفی غار قوری قلعه کرمانشاه به همراه ویژگی‌های آن پرداخته‌ایم. امیدواریم از خواندن این مقاله نهایت لذت را برده باشید.
