توسط : اکثر مناطق و شهرهای ایران دارای تاریخ عظیم و قدمتی پر شکوه می‌باشد. استان سمنان هم یکی از این مناطق با اصالت می‌باشد که از گذشته دیرینه قوی از خود برای ما به جای گذاشته است. این امر موجب شده تا هر سال گردشگران خارجی و ایرانی زیادی به این استان سفر کنند.
این استان مملو از گرمابه و موزه‌های جذاب است که بازدید‌کنندگان می‌توانند با دیدن کردن از این مناطق با فرهنگ و تمدن بی‌نظیر ایران به طور کامل آشنا شوند. یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین موزه گرمابه‌های سمنان گرمابه پهنه نام دارد که مطمئناً بازدید از آن می‌تواند لحظات خوشی را برای شما به ارمغان بگذارد.
این گرمابه دارای آثار و‌اشیا بسیار قدیمی می‌باشد اما متأسفانه آنطور که باید از این مکان نگهداری نمی‌شود و این موزه در بین دیگر موزه‌های سمنان از توجه کمتری برخوردار می‌باشد. این موزه در سال ۸۵۶ هجری که مصادف با دوره حکمرانی ابوالقاسم بابرخان(پادشاه عصر تیموری) می‌بوده، توسط فردی به اسم خواجه غیاث‌الدین بهرام سمنانی ساخته شده است که البته این نکته بسیار ارزشمند است که دستور ساخت این موزه و گرمابه از سمت وزیر زمان آن موقع تیموری بوده است.
گرمابه در قسمت غربی استان سمنان واقع در بین مسحد امام خمینی(ره) و مسجد جامع استان سمنان بنا شده است. افراد بسیاری هستند که برای بدست آوردن دیرینه و تاریخچه خود به این قبیل مکان‌های تاریخی رفته و از آن‌ها بازدید می‌کنند تا به اصالت خود مطمئن‌تر شوند. در این مقاله از وب سایت گردیشه به معرفی گرمابه پهنه استان سمنان و تاریخچه با اصالت آن خواهیم پرداخت.
تاریخچه گرمابه پهنه
حمام یا گرمابه پهنه نامی دیگری دارد که به آن حمام حضرت حدفاضل هم می‌گویند، در اصل این نام در بین مردم بومی آن منطقه گفته می‌شود ودر دیگر شهرهای ایران باهمان نام گرمابه پهنه شناخته می‌شود.
این مجموعه به دلیل قدمت زیادی که دراد تا امروز چندین بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است ککه به طور قطعی می‌توان گفت برای اولین بار این گرمابه در سال ۱۳۱۲ هجری شمسی در ابتدای حکومت مظفرالدین شاه به دوستور و فرمان ملاعلی حکیم الهی انجام گرفت و بخش‌های فرسوده ترمیم شد.
مساحت این بنا طبق آماری که به تازگی ثبت شده است چیزی حدود ۱۰۰۰ متر مربع می‌باشد. در هنگام ورود به این گرمابه واقع در سردر این بنا کتیبه‌ای قرار گرفته است که بر طبق این نوشته تاریخ‌نویسان و محققین معتقد می‌باشند که تاریخچه این بنا به دوره حکومت تیموری باز می‌گردد.
این حمام تا سالیان سال بعد از تأسیس به همان شکل و هدفی که ساخته شده بود فعالیت می‌کرد که تاریخ‌نویس‌ها معتقد هستند که این گرمابه از دوره صفوی تا چند سال بعد از روی کار آمدن قاجاریه فعالیت می‌کرده است. فعالیت این گرمابه تا زمانی ادامه داشته است که برای اولین بار مجموعه دچار فرسودگی‌های بسیاری می‌شود و مسئولین مجبور به بستن این گرمایه می‌کنند تا زمانی که این حمام به طور کامل مجدد ترمیم شود.
نکته‌ای که در این قسمت از مقاله باید گفته شود این است که متأسفانه بعد از این که این حمام برای ترمیم اول بسته شد حتی بعد از تمرمت کامل، این حمام دیگر به فعالیت خود ادامه نداد و مجموعه حالتی شبیه به موزه به خود گرفت و این شکل جدید گرمابه پهنه تا کنون ادامه داشته است و ما هم الان این حمام وگرمابه را به طور یک موزه تماشا می‌کنیم.
این بنای پر عظمت در سال ۱۳۵۳ هجری شمسی توسط مسئولین مربوطه در لیست و فهرست آثار ملی و میراث استان سمنان قرار و ثبت گردید.
عجایب گرمابه پهنه
یکی از مهم‌ترین‌اشیائی که در این موزه از آن نگهداری و محافظت می‌شود وجود اسکلت ۴۰۰۰ هزار ساله پیدا شده از تپه‌های حصار شهر دامغان می‌باشد. این اسکلت در یک جعبه شیشه‌ای مکعب مانند در یک سالن نگهداری می‌شود که به سالن و صحن اصلی موزه راه دارد.
در زمانی که این اسکلت پیدا شد با رعایت تمامی نکات ایمنی باستان‌شناسی این فسیل بسیار نادر و با ارزش بدون هیچ گونه دست خوردگی به موزه و گرمابه پهنه منتقل شد. دی زمانی که این اسکلت یافت شد دیگر وسایلی هم در کنار او مدفون شده بود که با پیدا کردن آن‌ها توانستند کلکسیونی از لوازم شخصی این اسکلت را در کنار تابوت شیشه‌ای آن که در موزه قرار دارد بگذارند.
همانطور که متوجه شدید در این موزه وسایل و‌اشیا منحصر به فردی نگهداری و محافظت می‌شود که در دیگر موزه‌های شهر سمنان نمی‌توانید مشاهده کنید. در قسمتی دیگر از این موزه پر ماجرا وسایل و‌اشیائی نگهداری می‌شود که طبق گفته کارشناسان متخصص بیان شده که این لوازم مختلف به دوره هزاره دوم قبل‌تر از تولد مسیح تعلق دارد.
این لوازم پیدا شده شامل آبریز، کاسه و مقداری ظروف دیگر می‌باشد. علاوه بر این‌ها دیگر لوازم و ظروف سفالی بسیاری قدیمی هم در این موزه نگهداری می‌شود که همین‌ها هم از بین کوه‌های استان و شهرهای مختلق سمنان پیدا شده است. این نشان دهنده منحصر به فرد بودن این موزه و بیشتر از آن خاص بودن این استان می‌باشد که در فاصله‌های زمانی‌های نسبتاً کم کشفیات جدید و بسیار با ارزشی از خاک این استان به بیرون کشیده می‌شود.
شرایط بازدید
موزه و گرمابه پهنه استان سمنان در همه ایام هفته به جز روز‌های جمعه از ساعت ۸ تا۱۲. ۳۰ و از ساعت ۱۶ تا ۱۹ باز و پذیرای علاقه‌مندان و دوست‌داران‌اشیا و لاوزم کشف شده و قدیمی می‌باشد. زمانی که برای بازدید از این موزه مناسب و کافی می‌باشد حدوداً یک ساعت می‌باشد و برای این که بتوانید به این موزه وارد شوید باید از بادجه مشخص شده این مجموعه بلیط ورودی تهیه فرمائید.
نکته مهمی که باید در این قسمت گفته شود این می‌باشد که قیمت بلیط برای افرادی که ایرانی تبار هستند با افرادی که خارجی تبار هستند متفاوت می‌باشد.
راه‌های دسترسی به گرمابه پهنه
این موزه همانطور که مطلع شده‌اید در استان سمنان، بلوار امام، بازار معروف شیخ علاالدوله، واقع شده در ضلع غربی بازار و تکیه، این گرمابه بنا و ساخته شده است. طبق این آدرسی که برای دسترسی به این گرمابه وجود دارد افراد می‌توانند با استفاده از وسیله نقلیه عمومی، تاکس‌های درون شهری و خودرو‌های شخصی خود از این مکان بازدید کنید..
جمع‌بندی
گرمابه پهنه همانطور که در ابتدای مقاله درباره آن موارد ذکر شد، اسم دیگری هم دارد که اکثرا این اسم را مردم بومی همان منطقه به آن نسبت می‌دهند و با آن نام صدایش می‌زنند، آن نام هم حمام حضرت می‌باشد. این بنای تاریخی و گردشگری یکی از موقوفات مسجد جامع استان سمنان می‌باشد. نکته بعدی که در این قسمت باید از آن یاد شود این است که این مجموعه و بنا در زمان حکومت تیموری ساخته شد. این گرمابه بعد از مدت طولانی که به غعالیت خود ادامه می‌داد با گذشت زمان و مرور زمان این گرمابه فرسوده‌تر می‌شد تا حدی که قسمتی از آن حمام در گذشته نه چندان دور فرو میریزد.
و سپس مسئولین مربوطه برای این مسأله اقدامات لازم را به عمل می‌آورند. این مسأله را حل می‌نمایند اما بعد از مرمت اول دیگر این گرمابه به فعالیت خود ادامه نداد و در همان سال به کار خود خاتمه داد. در مرمت‌های بعدی این مجموعه ساختار کاربری خودش را از دست داد و در ادامه از گرمابه و حمام به موزه بسیار ارزشمند در استان سمنان تبدیل شده است.
این موزه تاریخی و ارزشمند یکی از جاهای دیدنی استان سمنان شمرده می‌شود. در این مقاله از وب سایت گردیشه به معرفی گرمابه پهنه و عجایب آن پرداخته‌ایم. امیدواریم از خواندن این مقاله نهایت لذت را برده باشید.
