تئاتر تهران مجموعهای از شاخصترین معماریهای هنری ایران به شمار میرود که به دلیل امکانات مناسب به مهمترین ساختمان فرهنگی کشور در حوزه نمایش تبدیل شده است. اهالی فرهیخته تئاتر، نمایشهای بسیاری در این محل به روی صحنه میبرند و این مجموعه سالانه از رویدادهای مهم و گروههای مختلف نمایشی میزبانی میکند.
تئاتر شهر تهران، بزرگترین مجموعه نمایشی تئاتر ایران و یکی از بهترین جاهای دیدنی تهران است که در دوره پهلوی ساخته شده است. ساختمانی که محل برگزاری رویدادهای مهم سال در حوزه نمایش از سرتاسر ایران است و در طول سال میزبان گروههای مختلف نمایشی است. این بنا در سال ۱۳۵۱ افتتاح شد و نمایش باغ آلبالو نوشته آنتوان چخوف، اولین نمایشی بود که در این ساختمان به مناسبت اجرای افتتاحیه تئاتر اجرا شد.
در این مقاله از وب سایت گردیشه به معرفی تئاتر تهران و بخشهای مختلف آن خواهیم پرداخت.
تاریخچه تئاتر شهر تهران
پیش از ساخت تئاتر شهر تهران، مهمانخانه بلدیه یا کافه شهرداری در مکان فعلی تئاتر شهر قرار داشت که در سال ۱۳۰۹ ساخته شده بود و اهالی شهر برای گذراندن اوقات فراغت خود به این مکان میآمدند. در کافه شهرداری افراد برجستهای همچون فروغ فرخزاد و جلال آلاحمد گرد هم میآمدند و آخر هفتهها در این مکان، شعبدهبازی و برنامههای مفرح اجرا میشد.
کافه شهرداری تا سال ۱۳۴۵، بخشی از خیابان ولیعصر تهران بود تا اینکه به خواست فرح پهلوی، ساختمان تئاتر شهر تهران در سال ۱۳۴۶ توسط مهندس علی سردار افخمی طراحی و پنج سال بعد در سال ۱۳۵۱ توسط مهندسان ایرانی ازجمله شاگردان هوشنگ سیحون ساخته شد.
سالنها، بخشهای مختلف و همچنین محوطه اطراف تئاتر شهر بهمرور زمان به این مجموعه افزوده شدند. این مجموعه در تاریخ هفت بهمن ۱۳۵۱ با نمایش باغ آلبالو نوشته آنتوان چخوف با حضور بازیگرانی همچون داریوش فرهنگ، سوسن تسلیمی، فهیمه راستکار، مهدی هاشمی و پرویز پورحسینی افتتاح شد.
نظارت این مجموعه به عهده سازمان جشن هنر شیراز و فرح پهلوی بود که سپس به سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران واگذار شد. در سال ۱۳۵۷ و بعد از پیروزی انقلاب، نظارت بر تئاتر شهر به وزارت فرهنگ و آموزش عالی و پس از مدت کوتاهی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سپرده شد.
حسین پاکدل، علی رفیعی و حسین پارسایی از صاحبنامانی بودند که سرپرستی بخشهای مختلف تئاتر شهر را بر عهده داشتند.
معماری تئاتر شهر تهران
اگر کمی از معماری و هنر بدانید، شیفته این اثر زیبا میشوید. میتوانید معماری مدرن و اروپایی و معماری ایرانی را یکجا در آن ببینید. هرکدام از این سبکها را با ظرأفت روی این بنا اجرا کردند. طراحی پلان تئاتر شهر تهران را بیژن انصاری انجام داد و مهندس علی اصغر سردار افخمی هم بر آن نظارت کرد.
طراحی تالار دانشگاه اصفهان و خانه ملت هم از دیگر کارهای این استاد بزرگ است. این استاد بزرگ در سال ۱۳۹۹ از دنیا رفت. سالن تئاتر تهران الهامگرفته از چند بنای معروف است. میشود در در هر بخش از این ساختمان، سبک متفاوتی را دید.
مساحت کل این بنا حدود ۳هزار مترمربع است. ۵هزار و ۶۰۰ مترمربع از این محوطه را برای زیربنای ساختمان در نظر گرفتند. ساختمان تئاتر زیبای شهر، دایرهای است و قطری بهاندازه ۳۴ متر دارد. بلندای این ساختمان چهارطبقهای هم به ۱۵ متر میرسد.
معماری بیرونی
مدوربودن ساختمان تئاتر به معماریهای روم و یونان شباهت دارد. این سبک معماری را بیشتر در دوره قاجار به کار میبردند. بیژن انصاری برای طراحی ستونهای قرینه در اطراف ساختمان، از ستونهای تخت جمشید الهام گرفته است.
بخش بالایی و سقف بنا را شبیه به برج طغرل و معماریهای دوره ایلخانی ساختهاند. بد نیست به عکسهایی از تالار بکمن در مؤسسه فناوری کالیفرنیا نگاهی بیندازید. معماری این تالار شباهت چشمگیری به سالن تئاتر در تهران دارد.
ظرأفت این اثر هنری در هر بخش از سازه مشخص است. بدنه اصلی بنا را از جنس آجر ساختهاند. ستونها را با سبکی از معماری به اسم مهندسی زاویهدار به هم متصل کردهاند. کاشیهای رنگی بهکاربردهشده در این ساختمان حسوحال خوبی به این مجموعه میدهد.
کاشیهای آبی فیروزهای، معماری اسلامی و ایرانی را در این بنا زنده میکند. میشود در نقشونگارهای کاشیها غرق شد. هر تکه کاشی داستان پررمزورازی از گذشته را بازگو میکند. شاید تصویر ساختمان تئاتر تهران در محوطه سنگفرششده شما را به یاد نقاشی «تکیه دولت» اثر استاد کمال الملک بیندازد. این بنا سوژه زیبایی برای عکاسیهایتان میشود.
معماری داخلی
جای تعجبی ندارد که فضای داخلی این ساختمان هم مثل بیرونش تماشایی است. قرینهسازیها و پیچوخمهای معماری داخلی باعث شده است که فضای سالن تئاتر متفاوتتر و زیبا به نظر برسد. حواستان را جمع کنید تا در پیچوخمهای ساختمان گم نشوید. هر بخش از ساختمان دکور ویژهای دارد و دیدنش برای هنردوستها لذتبخش است.
بخشهای مختلف تئاتر شهر تهران
در ساختمان تئاتر تهران بخشهای مختلفی در نظر گرفتند. پنج سالن برای اجرای نمایش در این مجموعه ساختهاند که هرکدام امکانات خاصی دارد. کتابخانه، کافه، اتاقهای اداری و اتاقهای پلاتو از دیگر بخشهای این مجموعه هستند.
سالنهای تئاتر شهر تهران
سالن اصلی در طبقه همکف ساختمان و تالارهای قشقایی، تالار چهارسو، تالار سایه و کارگاه نمایش در طبقه زیرین است. برای رفتن به این بخش میتوانید از ورودیهای داخلی در ساختمان اصلی یا ورودیهایی در محوطه بیرونی استفاده کنید. این مجموعه دو تالار دیگر هم به اسم تالار کوچک و تالار شماره دو دارد. در حال حاضر به خاطر تعمیرات داخلی، این دو سالنبسته هستند و خبری از بازگشایی آنها نیست.
سالن اصلی تئاتر
برای بازدید از این سالن نمایش به طبقه همکف ساختمان بروید. ظرفیت سالن اصلی ۵۷۹ نفر است. برای این سالن تجهیزاتی مثل صفحهگردان الکتریکی، سیستمهای بالارونده، آسانسور دکور و دهانه متحرک صحنه در نظر گرفتهاند.
از دیگر امکانات این سالن میشود پرده سینمایی، سیستم پیشرفته نورپردازی، سیستم صداگذاری و دستگاههای کنترلکننده را نام برد. سالن اصلی دو در با پوشش آکوستیک دارد. این درها مانع ورود صدا از سالن انتظار به سالن نمایش میشوند.
تالار چهارسو
سالن چهارسو در طبقه زیرین ساختمان است. فضای این سالن را طوری طراحی کردند که میشود ظرفیتش را از ۲۰ تا ۴۰۰ نفر تغییر داد. تئاترهای روی صحنه تئاتر شهر در سن مدور این سالن دیدن دارند.
تالار قشقایی
برای دیدن این تالار باید به بخش زیرین ساختمان بروید. فضای داخلی این سالن را به شکل مثلث ساختهاند و ظرفیتش ۲۵۰ نفر است.
تالار مشاهیر
بعد از تعمیر، تالار شماره دو را به تالار مشاهیر تغییر دادند. در این سالن جلسههای نقدوبررسی نمایشها، نشستهای خبری، همایشها، جلسههای رسمی برای جشنوارهتئاتر فجر و بزرگداشتها را برگزار میکنند.
کتابخانه تئاتر شهر تهران
اگر اهل خواندن کتابهای نمایشی و هنر سینما هستید، سری به کتابخانه این مجموعه بزنید؛ البته کتابهای دیگری هم در زمینههای مختلف هنری دارد. این کتابخانه در طبقه چهارم ساختمان است. حدود ۲۵ هزار جلد کتاب ارزشمند در این کتابخانه وجود دارد.
این بخش را در سال ۱۳۶۶ تأسیس کردند. دکتر علی رفیعی با کمک منصور خلج که مدرس و محقق تئاتر است این مجموعه را ساماندهی کرد. میتوانید در بخشی از کتابخانه لیست تمام نمایشهای اجراشده در این تئاتر را هم ببینید. همیشه تعدادی از دانشجوهای هنر نمایش در این کتابخانه در حال تحقیق هستند.
کافههای تئاتر تهران
بعد از گشتوگذار در طبقههای مختلف میتوانید به یکی از کافههای خیابان انقلاب و این ساختمان بروید. خودتان را به یک لیوان چای یا قهوه دعوت کنید و از فضای هنری کافه لذت ببرید. این کافهها برنامه نمایشنامهخوانی هم دارند. کافهتریای سالن اصلی، کافه قشقایی و کافه چهارسو در هر روز از هفته به جز شنبهها از شما میزبانی میکنند.
محوطه بیرونی
دانشجوهای تئاتر در محوطه بیرونی و روبهروی ساختمان اصلی، نمایشهای خیابانی یا تئاتر محیطی اجرا میکنند. به همین خاطر امروزه این مدل نمایشها معروف هستند.
هزینه و زمان بازدید از تئاتر شهر تهران
بازدید از تئاتر شهر تهران هنگام غروب آفتاب یا عصر پیشنهاد میشود که آبوهوا مطبوع است. تئاتر شهر همهروزه بهغیراز شنبهها، از ساعت ۱۶ الی ۱۹ عصر آماده استقبال از دوستداران فرهنگ و هنر این مرزوبوم است و میتوانید بلیط نمایش موردعلاقهتان را تهیه کنید.
اگر میخواهید تجربه دیدن نمایشی جذاب با بازیگران حرفهای را تجربه کنید، بلیط مربوطه را از سایت تئاتر شهر تهران خریداری کنید. هزینه بلیط با توجه به سالن برگزاری نمایش، تعداد بازیگران و مدتزمان نمایش متفاوت است.
شما میتوانید تئاترهای در حال نمایش را از سایت تئاتر شهر تهران بررسی کرده و نسبت به تهیه بلیط اقدام کنید. بالاترین قیمت بلیط مربوط به نمایشی است که در سالن اصلی تئاتر شهر برگزار میشود.
معمولاً هزینه بلیطها از ۳۰ هزار تومان تا ۷۰ هزار تومان برای هر نفر متغیر است. شما میتوانید از برخی سایتهای معتبر و در برخی ایام و مناسبتها با تخفیف بلیط تئاتر شهر را خریداری نمایید. تماشای تئاتر یکی از بهترین تفریحات سالم و سرگرمکننده است که با پرداخت هزینه کم، چند ساعتی از روز به خوبی سپری شده و خاطرهای خوش بر جای میماند.
رستورانها و کافهها در نزدیکی تئاتر شهر تهران
بازدید از نمایشهای تئاتر شهر تهران و سپس گشتوگذار در اطراف این مجموعه و بازدید از جاذبههای دیدنی، باعث خستگی میشود. انرژی ازدسترفته را میتوان با رفتن به رستورانها و کافههای نزدیک تئاتر شهر بازیافت.
از سمت تئاتر شهر به خیابان انقلاب، کتابفروشیها و کافههای مشهوری با فاصله خیلی کم به چشم میخورد که به دلیل نزدیکی به دانشگاه تهران و دانشگاهامیرکبیر پاتوق بسیاری از دانشجوها محسوب میشود.
فاصله میان تئاتر شهر و انقلاب، فستفودها و رستورانهایی هم وجود دارد که چون اغلب مشتریهایشان دانشجوها و مسافران هستند، غذاهایی با قیمت مناسب و با کیفیت عالی سرو میکنند. از چهارراه ولیعصر که تئاتر شهر در آنجا قرار دارد به سمت شمال نیز چند کافه رستوران تأسیس شدهاند.
کافه گرامافون با فاصله ۴۹ متر، کافه رستوران بوفالو با فاصله ۹۴ متر، فستفود شیلا شعبه انقلاب با فاصله ۱۶۱ متر، کافه پالیزان با فاصله ۱۶۵ متر، کافه رستوران ریرا با فاصله ۱. ۲ کیلومتر و رستوران وزیری با فاصله ۱. ۸ کیلومتر از کافه رستورانهای نزدیک به تئاتر شهر تهران هستند.
کافه تئاتر، کافه تئاتر شهر، کافه کتاب فلسفه، کافه گودو، کافه نقاشی، کافه تمدن، کافه سلفی، کافه اتاق، فستفود کاخ، کافه مستقل، کافه کافا، رستوران ولیمه، کافه سه دال، کافه پرسه، قهوه لمیز، وی کافه، کافه نوفل لوشاتو، ساندویچامیر و پیتزا کنتاکی ولیعصر از دیگر کافه و رستورانهای نزدیک به تئاتر شهر هستند که میتوان پس از تماشای یک تئاتر و نمایش عالی، اوقاتی خوش در آنها سپری کرد.
جاهای دیدنی نزدیک به تئاتر شهر تهران
در نزدیکی ساختمان تئاتر تهران، جاهای دیدنی دیگری هم هست که دیدنشان خالی از لطف نیست در ادامه این مقاله به معرفی مکانهای دیدنی اطراف تئاتر تهران خواهیم پرداخت.
کاخ مرمر
کاخ مرمر از بناهای تاریخی و قدیمی استان تهران است. میتوانید این کاخ را در تقاطع خیابان امام خمینی(ره) و خیابان ولیعصر پیدا کنید. این کاخ حدود چهار کیلومتر با تئاتر تهران فاصله دارد. ساخت این کاخ به دوره پهلوی بر میگردد. معماری و تزیینات داخلی این کاخ بینظیر است.
تالار وحدت
تالار وحدت از تالارهای بزرگ و دیدنی تهران است. این سالن بهترین امکانات و تجهیزات را برای برگزاری اجراهای موسیقی دارد. این تالار تا تئاتر تهران حدود یک کیلومتر فاصله دارد.
موزه جواهرات ملی
موزه جواهرات ملی، یکی از زیباترین موزههای ایران و از گنجینههای ملی کشور است. ارزشمندترین جواهرات تاریخ کهن ایران را در این موزه نگداری میکنند. قدمت جواهرات این موزه به دوره صفویه بر میگردد. تالار تئاتر شهرزاد و تالار حافظ از دیگر جاهای دیدنی نزدیک به تئاتر تهران هستند.
چگونه به تئاتر شهر تهران برویم؟
در پاسخ به سؤال تئاتر شهر تهران کجاست و چگونه به تئاتر شهر برویم، باید بگوییم که ساختمان تئاتر شهر در تهران، منطقه ۱۱، خیابان انقلاب، چهارراه ولیعصر و در ضلع غربی پارک دانشجو قرار دارد.
برای دسترسی به تئاتر شهر راههای مختلفی وجود دارد، اما چون تئاتر شهر در مرکز پایتخت واقع شده و این محدوده پرتردد بوده و در طرح ترافیک قرار دارد، بهترین وسیله نقلیه برای دسترسی به این مجموعه، مترو است. تئاتر شهرایستگاهی جداگانه در مقابل ساختمان اصلی دارد و میتوان خیلی راحت به این مکان دسترسی یافت.
بهغیراز مترو، اتوبوسهای بیآرتی خط چهارراه تهرانپارس تا میدان آزادی و میدان آزادی تا تجریش به تئاتر شهر میرسد. از دیگر وسایل نقلیه برای دسترسی به تئاتر شهر، تاکسیهای خطی است.
رفتن به تئاتر شهر با خودرو شخصی در آخر هفتهها که محدودیت طرح ترافیک وجود ندارد، امکانپذیر است، اما یکی از مشکلات موجود، کمبود جای پارک برای خودروهای شخصی در خیابان ولیعصر است که در صورت عدم یافتن مکان مناسب باید در کوچهپسکوچههای نزدیکی تئاتر شهر به دنبال جای پارک بود.
جمعبندی
افراد زیادی هستند که به نمایش نامه و دیدن کردن از تئاترها علاقه دارند. اگر شما هم جز این دسته از افراد هستید میتوانید با بازدید از تئاتر شهر خود این نیاز و خواستهای که در خود دارید را برآورده کنید. حال بزرگترین و معروفترین تئاتر ایران را میتوان تئاتر تهران شمرد و محسوب کرد زیرا یکی از جاهای دیدنی تهران می باشد.
با بازدید از این تئاتر میتوانید یاد و خاطره فیلمها و تئاترهای قدیمی را در ذهن و روح خود زنده کنید و برای مدتی هم که شده به گذشته برگردید و در آن زمان زندگی کنید.
در این مقاله از وب سایت گردیشه به معرفی تئاتر تهران و بخشهای مختلف آن پرداختهایم. امیدواریم از خواندن این مقاله نهایت لذت را برده باشید.